پدافند = پد + آفند
پد = پاد = متقابل يا متضاد
آفند = جنگ و جدال و دشمني دفاع
دفاع يا پدافند دو جزء دارد.
1 - دفاع يا پدافند عامل:
پدافند عامل عبارت از رويارويي و مقابله مستقيم با دشمن و به کارگيري جنگ افزارهاي مناسب و موجود به منظور دفع حمله و خنثي کردن اقدامات آفندي وي مي باشد.
2 - پدافند غيرعامل يا دفاع غيرعامل:
پدافند غیرعامل (Passive Defense) ، مجموعه اقداماتی است که قبل از خطر انجام ميگيرد و در هنگام بروز هرگونه تهديد طبيعي و غيرطبيعي (مانند جنگ) موجب کاهش آسیب پذیری نیروی انسانی، ساختمان ها، تاسیسات، تجهیزات، اسناد و شریان های حیاتی یک کشور می گردد.
پدافند غيرعامل به معناي کاهش آسيب‌پذيري در هنگام بحران، بدون استفاده از اقدامات نظامي و صرفا با بهره‌گيري از فعاليت‌هاي غيرنظامي، فني و مديريتي است. اقدامات پدافند غيرعامل شامل پوشش، پراکندگي، تفرقه و جابجايي، فريب، مکان يابي، اعلام خبر، قابليت بقا، استحکامات، استتار، اختفاء، ماکت فريبنده و سازه‌هاي امن مي‌باشد.
در پدافند غيرعامل تمام نهادها، نيروها، سازمان‌ها، صنايع و حتي مردم عادي مي‌توانند نقش موثري ايفا کنند در حاليکه در پدافند عامل مانند سيستم‌هاي ضدهوايي و هواپيماهاي رهگير، تنها نيروهاي مسلح مسئوليت برعهده دارند.
تصاویر زیر نشان می‌دهد که چگونه یکی از کارخانجات مهم هواپیماسازی در آمریکا (متعلق به شرکت لاکهید) در جریان جنگ جهانی دوم برای در امان ماندن از تیررس هواپیماهای ژاپنی مورد اختفا قرار گرفته به طوری که از بالا شبیه یک دهکده متروک به نظر می رسد:
